نهضت ملی مسکن در سال دوم اجرا قرار دارد. این برنامه ساخت چهار میلیون مسکن را در دستور کار دارد. تاکنون یک میلیون و ۳۰۰ هزار متقاضی مسکن این طرح تأیید نهایی شده اند.
ارسلان مالکی، سرپرست سازمان ملی زمین و مسکن با تأکید بر اینکه نهضت ملی مسکن از نظر بحث های اجرایی و فنی از طرح های دیگر انبوه سازی مسکن در دولت های قبل، نه تنها عقب نیست بلکه بسیار جلوتر است گفت: اینکه بگوییم از چهار میلیون واحد چه تعداد ساخته شده اشتباه است و برای ارزیابی باید کل برنامه بررسی شود.
تأمین زمین پیش نیاز ساخت چهار میلیون واحد نهضت ملی مسکن است. برای این تعداد واحد چه میزان زمین فراهم شده است؟
تأکید می کنم که قرار نیست تمام چهار میلیون مسکن در اراضی دولتی اجرا شود. بخشی از ساخت مسکن در بافت فرسوده و بخشی هم در اراضی خصوصی به عنوان واحدهای خود مالک اجرا می شود، برای واحدهایی که در اراضی غیر دولتی ساخته می شود، دولت تسهیلات می دهد و تسهیل گری می کند مانند مسکن مهر که کمتر از نیمی از واحدها در اراضی دولتی ساخته شد.
برای نهضت ملی مسکن تاکنون چهار هزار و ۶۹۴ هکتار زمین از سایر دستگاه های دولتی دریافت و سند شده و سه هزار هکتار هم شناسایی شده است و مراحل اخذ سند را طی می کند. زمین هایی که از اراضی وزارت راه و شهرسازی برای نهضت ملی مسکن اختصاص داده شده بالغ بر ۲۸ هزار هکتار است.
برآوردی از میزان زمین های مازاد برای ساخت مسکن دارید؟
طرح نهضت ملی متقاضی محور است، تا کنون یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفر متقاضی طرح تأیید نهایی شده اند. زمین نهضت ملی مسکن برای دو سال اول برنامه و حتی بیشتر از برنامه تأمین شده و به متقاضیان اختصاص داده شده است. اما اینطور نیست که زمین در تمام شهرها بدون مشکل تأمین شده باشد در برخی شهرها زمین نسبت به تعداد متقاضیان بیشتر تامین شده اما در برخی شهرها و در مناطق شمالی و کوهستانی مانند مازندران، یاسوج، کردستان، اردبیل یا همدان کسری زمین داریم و نتوانستیم زمین را برای تمام متقاضیان تأمین کنیم. در این شهرها راهکارهایی مانند خرید زمین از مردم و توافق با مالکان خصوصی برای ساخت مسکن نهضت ملی در نظر است. در شهر تهران، سیاست توسعه درونی شهر است و بخصوص در ساخت مسکن از زمین های خالی و بافت های فرسوده استفاده می شود.
قانون تکلیف کرده تا دستگاه ها زمین مازاد را برای ساخت مسکن ارائه کنند و اولویت واگذاری زمین با طرح نهضت ملی مسکن است. در حال حاضر مقاومت اولیه دستگاه ها برای واگذاری زمین کاهش یافته و دستگاه ها همکاری بیشتری دارند.
اولویت دولت ساخت مسکن یک طبقه و ویلایی است. با توجه به اینکه مشکلاتی که ابتدای اجرای برنامه در تأمین زمین بود، رفع شده است، تراکم تعداد واحدها در هکتار کاهش می یابد؟
در مناطقی که کسری زمین نداریم در هر هکتار ۲۰ واحد و در مناطقی که کمبود زمین داریم در هر هکتار تا ۶۰ واحد به طور متوسط ساخته می شود. در هر منطقه ای که زمین به اندازه کافی داشته باشیم اصراری برای افزایش تراکم واحد در هکتار نداریم که همان ۲۰ واحد در هکتار می شود و ساخت مسکن یک طبقه در اولویت است. اما در مناطقی به ناچار باید تراکم واحد در هکتار را افزایش دهیم تا تمام متقاضیان امکان خانه دار شدن داشته باشند. متقاضیان همچنان در حال پالایش هستند و تعداد آنها بیشتر می شود.
با توجه به اینکه بیش از یک سال از اجرای نهضت ملی مسکن گذشته اما ساخت واحدها بر اساس برنامه پیش نمی رود. ارزیابی شما چیست؟
اینکه بگوییم از چهار میلیون واحد چه تعداد تا کنون ساخته شده است ارزیابی درستی از برنامه نیست. دولت توانسته است برای کل متقاضیان تأیید شده و حتی بیش از آن زمین تأمین کند و تخصیص دهد.
اگر نهضت ملی را با سایر برنامه هایی که دولت ها در بخش مسکن اجرا کرده اند، مقایسه کنیم این برنامه جلوتر است. در مسکن مهر تا سال ۸۸ تازه چهار سال بعد از روی کار آمدن دولت نهم، قانون سازماندهی مسکن مصوب شد و مقدمات آماده شده بود، دو سال بعد از تشکیل دولت نهم (سال ۸۶) تازه در قانون بودجه برنامه ساخت مسکن مهر گنجانده شد. اما در مقایسه با طرح های گذشته، نهضت ملی بسیار جلو است. در مسکن مهر ۵۹۰ هزار واحد مسکن مهر در اراضی دولتی ساخته شد (اراضی که ما تأمین کردیم). برای نهضت ملی تا کنون برای یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفر زمین تأمین شده یعنی سه برابر مسکن مهری که در زمین های سازمان ملی زمین و مسکن قرار گرفته‌اند و سه برابر تمام مسکن مهر تاکنون متقاضی به پروژه وصل شده است. قانون جهش تولید از همان ابتدای دولت تصویب و اجرا شد در حالی که در خصوص مسکن مهر تقریباً چهار سال طول کشید تا قانون آن تصویب و مقدمات اجرا آماده شود. از نگاه آماری نهضت ملی مسکن نسبت به طرح های گذشته دولتی مسکن هم در تعداد و هم در میزان پیشرفت، از نظر فنی و تخصصی عقب نیست.
ارتباط در واتساپ