زلزله شناسان می گویند: گسل مشا که زلزله روز شنبه در آن منطقه رخ داد فعال است. مخصوصا بخش شرقی گسل مشا که از دهه اخیر فعالیت های زیادی از خود نشان داده است. روز شنبه بر روی گسل مشاء زلزله ای به بزرگای ۳.۹ رخ داد، قطعه شرقی گسل مشا در ۱۶ اردیبهشت ۹۹ و ۲۶ بهمن ۴۰۱ هم در اثر فعال شدن همین قطعه اتفاق افتاد. بنابراین پی در پی روی این قطعه زلزله اتفاق افتاده است.
اخبار متعددی در رابطه باوقوع زلزله در تهران و اطراف آن به گوش می رسد. کارشناسان بر این باورند که اگر زلزله تهران در ابعاد بزرگتر از ۶ ریشتر در یکی از سه گسل شهر تهران رخ دهد، خسارت های احتمالی آن منجر به یک فاجعه تاریخی خواهد شد.
تهران بر روی پنج گسل اصلی و ۶۰ گسل فرعی و زیرشاخه های متعددی قرار دارد که نشان می دهد تهران بر روی پهنه بسیار خطرناکی مستقر است و این هر لحظه می تواند خطر آفرین باشد.
بر اساس نتایجی که روی ترانشه گسل ها دریافت شده و اطلاعات مربوط به گسل ها و مطالعات تحلیل خطر زمین لرزه برای تهران، پتانسیل زلزله ای با بزرگای ۷.۲ وجود دارد.
استاد فریبرز ناطقیالهی، رئیس پژوهشکده مهندسی سازه و معاون پژوهشگاه بینالمللی زلزله گفت: زلزله تهران در محدوده دماوند و بر روی گسل مشا بود که فعالیت های لرزه ای دیگری هم داشته است. حدود سال ١٨٣٠ زلزله بالای ٧.١ ریشتر از خودش در تاریخ به جای گذاشته و هر ١۶۵ سال این گسل فعال شده و زلزله های بالای هفت ریشتر داشته است.
حالا که حدود ١٩۴ سال از آخرین زلزله این گسل گذشته، این بار بزرگی زلزله بیشتر خواهد بود و احتمالا زلزله ٧.٢، ٧.٣ ریشتر خواهیم داشت و تاخیر در به وقوع پیوستنش بدتر و خطرناک تر است. مطالعات نشان می دهد این گسل مناطق زیادی را از دماوند، تهران، ری، کرج و حتی قزوین را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
این گسل خطرناک خواهد بود و این تکان ٣.۹ نشان از آماده بودنش برای زلزله احتمالی بیش از هفت ریشتر خواهد بود که باعث خواهد شد علاوه بر گسل های تهران خیلی از گسل های دیگر ایران را به حرکت در بیاورد و نابودی تهران قطعی خواهد بود.
مطالعات و بررسی های محققان نشان می دهد ایران پتانسیل زلزله های بزرگ تر از ۷.۵ را دارد، ضمن آنکه مشاهده نتایجی که روی ترانشه گسل ها دریافت شده و بر اساس اطلاعات مربوط به گسل ها و مطالعات تحلیل خطر زمین لرزه برای تهران، پتانسیل زلزله ای با بزرگای ۷.۲ وجود دارد.
علی بیتاللهی، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی نیز با اشاره به زمین لرزه دماوند، گفت: بنا بر گزارش مؤسسه لرزه نگاری دانشگاه تهران زمین لرزه ای با بزرگای ۳.۹ در حوالی شمال غرب دماوند رخ داد. از آنجایی که این زلزله یک رخداد لرزه ای بسیار بزرگ نیست، انتظار آسیب نمی رود، ولی انتظار می رود که مردم شهر دماوند و آبادی های اطراف آن این زلزله را به خوبی حس کرده باشند.
بیتاللهی، عمق زلزله دماوند را در عمق ۱۰ کیلومتری و رومرکز آن را در هفت کیلومتری آبعلی، ۱۰ کیلومتری دماوند و ۱۳ کیلومتری رودهن دانست. به گفته این محقق حوزه مخاطرات، رومرکز این زلزله از محدوده شهر تهران ۶۰ کیلومتر فاصله دارد.
وی خاطر نشان کرد: این محدوده دارای تراکم جمعیت بالا حدود ۶۰ تا ۷۰ هزار نفر و ساخت و سازهای رو به توسعه است.
بیت اللهی یادآور شد: بر اساس برآوردها این رخداد لرزه ای روی گسل مشاء در محدوده شمال غرب شهر دماوند واقع شده است؛ این محدوده شامل دره مشاء است که گسل مشاء نیز از آن عبور می کند، در حالی که در این منطقه ویلاسازی های بسیار گسترده ای وجود دارد.
عضو هیات علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی این زون را یکی از مناطق فعال از نظر زلزله توصیف کرد و افزود: این منطقه در چند سال قبل رخدادهای زلزله ای را تجربه کرده و آخرین زمین لرزه رخ داده در آن در اردیبهشت سال ۹۸ با بزرگای ۵.۶ دماوند است که در تهران نیز احساس شد.