به گزارش اخبار ساختمان، این دو سند مالیاتی در جریان گفت‌‌و‌‌گوی تلویزیونی رئیس سازمان امور مالیاتی در تشریح آخرین اخبار مربوط به دریافت مالیات از خودروها و واحدهای مسکونی لوکس رونمایی شد. داود منظور رئیس سازمان امور مالیاتی در برنامه تلویزیونی نگاه یک با اشاره به دریافت مالیات از خودرو و خانه‌‌های لوکس، گزارشی در خصوص سرنوشت دریافت این دو نوع مالیات ارائه کرد. جزئیات این گزارش نشان می‌‌دهد دست‌‌کم دو سند جدید از وضع مالیات اشتباهی برای مقابله با ملاکی، احتکار وانجماد مسکن و مقابله با جریان سفته‌‌بازی و سوداگری ملکی قابل ارائه است.
سند اول به اعلام نقص اطلاعاتی برای شناسایی خانه‌‌های مسکونی لوکس و دریافت مالیات از آنها مربوط می‌شود و سند دوم نیز به عدم‌دریافت حتی یک مورد مالیات از واحدهای مسکونی لوکس برمی‌‌گردد.
رئیس سازمان امور مالیاتی در حالی آمار مربوط به شناسایی خودروهای لوکس مشمول پرداخت مالیات را اعلام کرده است که هیچ آماری از واحدهای مسکونی لوکس برای دریافت این مالیات از سوی وی ارائه نشده است. این موضوع نشان‌دهنده عدم‌شناسایی واحدهای مسکونی لوکس برای قرار گرفتن در فهرست پرداخت مالیات است. چرا که اگر این واحدها شناسایی شده بودند آمار آنها نیز مانند 550 هزار خودروی لوکس شناسایی شده اعلام می‌‌شد.
این گزارش شبیه همان گزارشی است که هفته قبل از سوی سه ضلع متولی مالیات از خانه‌‌های خالی از سکنه(وزارت راه وشهرسازی، سازمان امور مالیاتی و مجلس) ارائه شد. هفته گذشته، سه ضلع متولی دریافت مالیات از خانه‌‌های خالی با حضور در یک برنامه تلویزیونی گزارشی در خصوص روند اجرای قانون مربوط به دریافت مالیات از خانه‌‌های خالی از سکنه ارائه کردند. برآیند گزارشی که در این زمینه از سوی مسوولان اجرای این قانون مالیاتی منتشر شد عملا از به بن بست رسیدن این شیوه نادرست مالیاتی برای تنظیم بازار ملک از مسیر شناسایی مالکان خانه‌‌های خالی حکایت دارد.
روز گذشته نیز، انتشار گزارش مربوط به سرنوشت دریافت مالیات از خودروها و خانه‌‌های لوکس نشان داد همان‌‌گونه که مسیر غلط دریافت مالیات از خانه‌‌های خالی اقدامی بیراهه در تنظیم بازار مسکن ومقابله با سفته‌‌بازی در بازار ملک است و هفت سال بعد از تصویب قانون مربوط به آن به سرانجام نرسیده است، این روش مالیاتی نیز عملا بی‌‌سرانجام بوده است.
رئیس سازمان امور مالیاتی در این برنامه تلویزیونی و در جریان گزارش خود در ارتباط با آخرین وضعیت دریافت مالیات از خانه‌‌های مسکونی لوکس، اعلام کرد: اگر چه 550 هزار خودروی لوکس در کشور شناسایی شده و باید مالیات خود را پرداخت کنند اما در مورد خانه‌‌های لوکس هنوز این واحدها شناسایی نشده‌‌اند.
وی افزود: به دنبال آن هستیم که اطلاعات لازم مربوط به مشخصات واحدهای مسکونی لوکس را از وزارت راه و شهرسازی، شهرداری و وزارت کشور، دریافت کنیم. البته اطلاعاتمان کامل نیست، بر این اساس پایگاه اطلاعاتی سازمان‌براساس ماده 187 قانون مالیات‌‌های مستقیم که خرید و فروش خانه در دفترخانه‌‌ها ثبت می‌شود، اطلاعات آن ارسال شده و آنهایی که قیمت بالای 10 میلیارد تومان دارند را شناسایی کردیم، اما هنوز کامل نیست و باید تا پایان مهلت قانونی ثبت‌نام در سامانه املاک و اسکان برای خوداظهاری منتظر ماند.
دریافت مالیات از خانه‌‌ها و خودروهای لوکس از سال 99 در دستور کار دولت قرار گرفت و حال برای سومین سال متوالی قرار است در قالب بودجه 1401 این اهرم مالیاتی برای مقابله با سفته‌‌بازی و سوداگری در بازار خودرو و ملک اجرایی شود.
اما بررسی‌‌ها نشان می‌‌دهد، مالیات از خانه‌‌های لوکس در عین حال که در واقع همان دریافت مالیات از املاک مسکونی است اما شکل کاریکاتوری از اجرای درست یک قانون است که در نهایت می‌تواند به بیراهه منتهی شود.
نسخه انحرافی به جای شیوه درست
شکل درست اجرای قوانین مالیاتی در بازار معاملات مسکن با هدف مقابله با احتکار وانجماد ملکی و همچنین ایجاد مانع در برابر سفته‌‌بازان، دریافت مالیات سالانه از همه املاک مسکونی است. مالیات سالانه از املاک مسکونی که در دنیا با نرخ 5/ 0 تا 5/ 1 درصد از ارزش روز واحدهای مسکونی از همه واحدها دریافت می‌شود با افزایش هزینه ملاکی و سفته‌‌بازی در بازار مسکن، فرآیند انجماد و احتکار ملکی را مختل می‌‌کند و منجر به عرضه واحدهای مسکونی به بازار به نفع تقاضای مصرفی و تنظیم سطح قیمت‌ها می‌شود.
اما، قانون‌گذار و متولی مسکن طی سال‌‌های اخیر تاکنون به جای آنکه مسیر درست مالیاتی بخش مسکن که همان دریافت مالیات سالانه از همه املاک مسکونی است، را در پیش بگیرد اقدام به طراحی دو مسیر مالیاتی اشتباه که یکی از آنها عملا مسیر غلط و بیراهه دریافت مالیات از خانه‌‌های خالی و دیگری مسیر کاریکاتوری و غیر‌موثر دریافت مالیات سالانه ملکی در قالب مالیات ستانی از املاک لوکس است، کرده است.
براساس قانون دریافت مالیات از واحدهای مسکونی لوکس، آن دسته از واحدهای مسکونی که قیمت کل آنها از 10 میلیارد تومان بالاتر است جزو واحدهای مسکونی لوکس محسوب می‌‌شوند و متناسب با ارزش آنها باید اقدام به پرداخت مالیات سالانه کنند.
براساس فرمولی که برای دریافت این نوع مالیات طراحی شده است واحدهای مسکونی با ارزش کل کمتر از 10 میلیارد تومان از پرداخت مالیات معاف هستند. واحدهای مسکونی با ارزش کل بین 10 میلیارد تومان تا 15 میلیارد تومان، مالیات 1/ 0 درصدی نسبت به مازاد 10 میلیارد تومان، واحدهای مسکونی با ارزش کل 15 میلیارد تومان تا 25 میلیارد تومان مالیات 2/ 0 درصدی نسبت به مازاد 10 میلیارد تومان، واحدهای مسکونی با ارزش کل 25 میلیارد تومان تا 40 میلیارد تومان مالیات 3/ 0 درصدی نسبت به مازاد 10 میلیارد تومان، واحدهای مسکونی با ارزش کل 40 میلیارد تومان تا 60 میلیارد تومان مالیات 4/ 0 درصدی نسبت به مازاد 10 میلیارد تومان و واحدهای مسکونی با بهای کل بالاتر از 60 میلیارد تومان مالیات 5/ 0 درصدی نسبت به مازاد 10 میلیارد تومان باید پرداخت کنند.
از همان ابتدای تصویب این قانون مالیاتی در گزارش‌های متعدد نا‌کارآمدی این شکل کاریکاتوری از مالیات سالانه ملکی را به سیاستگذار و متولی بخش مسکن گوشزد کرده ایم. یکی از مشکلات و نواقص این مالیات نیز مربوط به عدم‌تناسب بین مبالغ مالیاتی تعیین شده برای املاک لوکس نسبت به ارزش کل آن‌‌هاست. بررسی‌‌ها در آن زمان نشان داد، مالیات سالانه از املاک مسکونی لوکس رقمی چند برابر کمتر از مبلغ شارژ سالانه این آپارتمان‌‌ها و واحدهای مسکونی می‌شود.
محاسبات ما در این باره نشان می‌‌دهد به عنوان مثال شارژ سالانه یک واحد مسکونی گران قیمت با بهای حدود 12 میلیارد تومان در شهر تهران در حالی رقمی بیش از 14 میلیون تومان است که رقم مالیاتی که این ملک سالانه مشمول پرداخت آن می‌شود حدود 2 میلیون تومان می‌شود. این رقم عملا مبلغی غیربازدارنده است و نشان‌دهنده عدم‌تناسب معنا دار حداقلی بین قیمت واحدهای مسکونی لوکس و نرخ مالیات تعیین شده است.
شکل دیگر بدقوارگی این اهرم مالیاتی به تعیین مبنای دریافت این مالیات مربوط می‌شود. در حالی قانون‌گذار، قیمت کل بالاتر از 10 میلیارد تومان را به عنوان مبنای شناسایی خانه‌‌های لوکس برای دریافت مالیات از آنها تعیین کرده است که در شهر تهران تنها کمتر از پنج درصد واحدهای مسکونی قیمتی بالاتر از 10 میلیارد تومان دارند.
این در حالی است که این میزان در کشور بسیار ناچیزتر ورقمی کمتر از سه درصد کل موجودی واحدهای مسکونی است. ضمن آنکه رقمی که درقالب مالیات از این واحدها دریافت می‌شود به هیچ وجه بازدارنده نبوده وهزینه‌‌ای برای ملاکان و سفته‌‌بازان در برابر سوداگری پرمنفعت آنها در بازار ملک ایجاد نمی‌‌کند.
در واقع دو اهرم مالیاتی که متولی مسکن به دنبال اجرای آنها در بازار ملک است اما هر دو نیز تاکنون به نتیجه نرسیده است یکی کاملا غلط و اشتباه ودیگری نوعی طراحی کاریکاتوری و ناکارآمد از شکل درست مالیات ملکی که همان دریافت مالیات سالانه از املاک مسکونی است، به حساب می‌‌آید. چرا که به جای آنکه همه واحدهای مسکونی را در بر بگیرد تنها محدود به جامعه محدود واحدهای مسکونی لوکس با قیمت بالاتر از 10 میلیارد تومان شده است.
ارتباط در واتساپ